Integrowana ochrona roślin a integrowana produkcja roślin

Oba pojęcia brzmią podobnie, ale oznaczają co innego. Integrowana ochrona roślin to system ochrony roślin, który polega na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin. Daje on pierwszeństwo metodom niechemicznym. Dzięki temu ogranicza się do minimum zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska. Chroni się również bioróżnorodność środowiska rolniczego.

Integrowana ochrona roślin wykorzystuje wiedzę o organizmach szkodliwych w celu określenia optymalnych terminów dla podejmowania działań zwalczających te organizmy, a także wykorzystuje naturalne występowanie organizmów pożytecznych. Pozwala maksymalnie ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin. Integrowana ochrona roślin jest obowiązkowa do stosowania przez wszystkich rolników w kraju. Stosowanie integrowanej ochrony roślin kontroluje Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).

Integrowana produkcja roślin jest systemem dobrowolnym. Od 2023 r. funkcjonuje ekoschemat Integrowana produkcja roślin (IP), za stosowanie którego producenci rolni mogą uzyskać dodatkowe dopłaty. Za 2023 r. było to ok. 1300 zł do 1 ha. Integrowana produkcja roślin to produkcja roślin, z zastosowaniem integrowanej ochrony roślin oraz z wykorzystaniem postępu technicznego i biologicznego w uprawie i nawożeniu, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia ludzi i zwierząt oraz ochrony środowiska. Uczestnictwo w systemie IP pozwala na otrzymanie wysokiej jakości żywności pochodzenia roślinnego. Produkty roślinne poddawane są ścisłej kontroli pod kątem pozostałości środków ochrony roślin, nawozów oraz innych substancji niebezpiecznych dla zdrowia. Podstawą systemu IP są prawidłowo dobrane elementy, takie jak: poprawny płodozmian i agrotechnika, racjonalne nawożenie oparte na rzeczywistym zapotrzebowaniu roślin, oraz stosowanie w uzasadnionych sytuacjach środków ochrony roślin jak najmniej zagrażających zdrowiu ludzi, zwierząt i środowisku naturalnemu.

Potwierdzeniem wysokiej jakości plonów pochodzących z IP jest certyfikat i zastrzeżony znak IP. Są one ważne do 12 miesięcy. Zamiar stosowania integrowanej produkcji roślin zainteresowany producent roślin zgłasza corocznie podmiotowi certyfikującemu, nie później niż 30 dni przed siewem albo sadzeniem roślin, albo w przypadku roślin wieloletnich, przed rozpoczęciem okresu ich wegetacji.

Podmiot certyfikujący odpłatnie prowadzi kontrolę producentów roślin stosujących integrowaną produkcję roślin.

Czynności kontrolne obejmują w szczególności:

1. ukończenie szkolenia z zakresu IP;
2. prowadzenie produkcji zgodnie z metodykami zatwierdzonymi przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa;
3. nawożenie;
4. dokumentowanie;
5. przestrzeganie zasad higieniczno-sanitarnych;
6. pobieranie próbek i kontrolę najwyższych dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich w roślinach i produktach roślinnych.

Badaniom pod kątem najwyższych dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich w roślinach poddaje się rośliny lub produkty roślinne u nie mniej niż 20% producentów roślin wpisanych do rejestru producentów prowadzonych przez podmiot certyfikujący, przy czym w pierwszej kolejności badania przeprowadza się u producentów roślin, w przypadku których istnieje podejrzenie niestosowania wymagań integrowanej produkcji roślin.

We wrześniu 2024 r. było 11 upoważnionych podmiotów do wykonywania działalności w zakresie certyfikacji integrowanej produkcji roślin. Jednostką nadzorującą całość systemu Integrowanej Produkcji Roślin w Polsce jest Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.